Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Poulitrique-dis-Aup
Polytrichastrum alpinum
Polytrichaceae
Nom en français : Polytric alpin.
Descripcioun :Aquelo mousso acroucarpo pulèu forto, dreissado, fai de gràndi tepo o de gròssi mato sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres à l'oumbro. Li fueio soun grando (5 à 10 mm), à baso engueinanto que s'estrechon d'un cop sus un limbe en lanço, denta, pounchu e bèn verd. Au microuscope se vèson li lamelo (20 à 40) de 6 à 8 celulo emé lis apicalo pu grando e papihiouso. Fai eisamen d'espouroufite maugrat que siegue diouïco.
Usanço :Se pòu engana emé lis àutris mouso dóu meme gènre o de gènre proche. Lou poulitrique-dis-Aup se destrìo à la coupo dóu limbe (celulo apicalo dóu limbe di paret espés).
Port : Acroucarpo
Taio : 4 à 10 cm
Fueio : 5 à 10 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Polytrichastrum
Famiho : Polytrichaceae
Ordre : Polytrichales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : 64 dènt simplo
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Juilet à setèmbre
Liò : Sòu
- Pendis en erbo
- Pendis emé caiau
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Polytrichastrum alpinum (Hedw.) G.L.Sm., 1971
(= Polytrichum alpinum Hedw., 1801 = Pogonatum alpinum (Hedw.) Rohl. )